Nim Journey

Hello (tee-nah-steh-leh) Ethiopia

หากย้อนกลับไปก่อนหน้านี้ ถ้ามีใครพูดถึงเอธิโอเปีย ฉันคงนึกภาพเด็กผอมแห้งที่อยู่ท่ามกลางดินแตกระแหง เหมือนกับภาพข่าวสมัยเด็ก ๆ ที่ฉันเคยเห็นในโทรทัศน์ ภาพเหล่านั้นยังคงติดตา เป็นภาพของความแร้นแค้น ความอดอยาก ที่เหมือนเป็นนิยามของประเทศนี้ในสายตาของคนทั่วโลก

แต่วันหนึ่ง ฉันได้ดูสารคดีเกี่ยวกับโบสถ์หินแกะสลักแห่งลาลิเบลา (Lalibela Rock-hewn Churches) ฉันจ้องมองภาพหน้าจออย่างไม่เชื่อสายตา โบสถ์ที่ถูกขุดลึกลงไปในหินทั้งแท่งด้วยฝีมือมนุษย์เมื่อหลายศตวรรษก่อน กลับงดงามเหนือจินตนาการ แสงเทียนสลัวสะท้อนลงบนผนังหิน เสียงสวดมนต์เป็นจังหวะก้องกังวาน ผู้แสวงบุญนุ่งห่มชุดขาวเดินเท้าเปล่าไปตามทางเดินโบราณ ฉันรู้สึกเหมือนตัวเองถูกดึงเข้าไปในภาพนั้น ได้กลิ่นอากาศอับชื้นของหินโบราณ และสัมผัสได้ถึงแรงศรัทธาที่อบอวลอยู่ในทุกอณูของสถานที่แห่งนี้

ฉันเริ่มสงสัยว่า เอธิโอเปียมีอะไรมากกว่าภาพที่ฉันเคยเห็นหรือเปล่า? เมื่อนั่งหาข้อมูลต่อ ฉันก็พบว่าเอธิโอเปียไม่ได้เป็นเพียงประเทศที่เคยเผชิญกับความอดอยากในอดีต แต่มันเป็นหนึ่งในแหล่งอารยธรรมเก่าแก่ของโลก ดินแดนของราชินีชีบา (Queen of Sheba) ที่มีตำนานเชื่อมโยงถึงกษัตริย์โซโลมอน เป็นที่ตั้งของอาณาจักรอักซุม (Aksumite Empire) ที่รุ่งเรืองพอ ๆ กับอาณาจักรอียิปต์โบราณ และเป็นแหล่งกำเนิดของกาแฟที่ผู้คนทั่วโลกดื่มกันทุกวัน

ฉันไม่อาจหยุดความอยากรู้อยากเห็นของตัวเองได้อีกแล้ว ฉันตัดสินใจออกเดินทางมาที่นี่ เพื่อดูด้วยตาตัวเอง ว่าสิ่งที่ฉันเคยเข้าใจเกี่ยวกับเอธิโอเปียจะถูกเปลี่ยนแปลงไปแค่ไหน

ดินแดนแห่งภูเขาและความหลากหลายทางธรรมชาติ

เอธิโอเปียตั้งอยู่ในภูมิภาค “Horn of Africa” ทางตะวันออกเฉียงเหนือของทวีปแอฟริกา มีพรมแดนติดกับเอริเทรียทางเหนือ ซูดานและซูดานใต้ทางตะวันตก เคนยาอยู่ทางใต้ และทางตะวันออกติดกับโซมาเลียและจิบูตี ครั้งหนึ่งประเทศนี้เคยมีทางออกสู่ทะเลแดงผ่านเอริเทรีย แต่หลังจากเอริเทรียแยกตัวเป็นอิสระในปี 1993 เอธิโอเปียก็กลายเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล (landlocked) และต้องพึ่งพาท่าเรือของประเทศเพื่อนบ้านสำหรับการค้าระหว่างประเทศ

ภูมิประเทศของเอธิโอเปียเป็นที่ราบสูงสลับกับหุบเขาลึก มีเทือกเขาสูงที่ทำให้บางพื้นที่มีอากาศเย็นกว่าที่คิด แม้จะตั้งอยู่ในบริเวณหุบเขาทรุดที่ยิ่งใหญ่แห่งแอฟริกา (The Great Rift Valley) เอธิโอเปียเป็นประเทศที่มีภูเขามากที่สุดแห่งหนึ่งในแอฟริกา จนได้รับสมญานามว่า ‘หลังคาของแอฟริกา’ (The Roof of Africa) ยอดเขาที่สูงที่สุดของประเทศคือ ราซ ดาชาน (Ras Dashan Peak) ซึ่งตั้งอยู่บนเทือกเขาซีเมียน (Simien Mountains) ทางตอนเหนือของเอธิโอเปีย นี่จึงเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ฉันอยากไปสัมผัสด้วยตัวเอง ว่าดินแดนที่เคยถูกมองว่าแห้งแล้งแห่งนี้ แท้จริงแล้วเป็นอย่างไร

เอธิโอเปียที่ฉันได้เห็นด้วยตาของตัวเอง

เมื่อเครื่องบินร่อนลงที่แอดดิสอาบาบา เมืองหลวงของเอธิโอเปีย ฉันก้าวลงมาเจอกับอากาศเย็น ๆ แต่มีแสงแดดแรงจ้า ท้องฟ้าสีฟ้าจัดกระจ่างตา เมืองนี้เต็มไปด้วยความเคลื่อนไหว รถแท็กซี่สีฟ้าขาวจอดเรียงราย เสียงแตรรถดังเป็นระยะ ผู้คนสวมเสื้อผ้าหลากสีเดินกันขวักไขว่ ทุกอย่างดูมีชีวิตชีวาและแตกต่างจากภาพในหัวของฉันโดยสิ้นเชิง

เมื่อออกจากเมืองหลวงและเดินทางไปทางเหนือของประเทศ ฉันพบว่าเอธิโอเปียไม่ได้เป็นดินแดนแห้งแล้งอย่างที่เคยคิด ตลอดสองข้างทางเต็มไปด้วยทุ่งหญ้าสีเขียว ทุ่งข้าวบาร์เลย์ที่ไล่ระดับไปตามเนินเขา และทุ่งข้าว “เทฟฟ์” (Teff) พืชพื้นเมืองที่ใช้ทำอินเจรา (Injera) แผ่นแป้งเปรี้ยวที่เป็นอาหารหลักของชาวเอธิโอเปีย

รถของเราลัดเลาะไปตามถนนบนที่ราบสูง ฉันเห็นฝูงวัวและแพะเดินเรียงแถวไปตามไหล่ทาง เด็ก ๆ ในหมู่บ้านส่งยิ้มให้เมื่อรถของเราผ่านไป บางคนโบกมือทักทายด้วยความสดใส แทนที่จะเป็นภาพของความอดอยาก ฉันกลับเห็นความเรียบง่ายของชีวิต ผู้คนที่ใช้ชีวิตอยู่กับธรรมชาติ มีตลาดกลางแจ้งที่ขายผลไม้ กาแฟ และเครื่องเทศ หญิงชราในชุดพื้นเมืองกำลังบดกาแฟคั่วใหม่ ๆ ด้วยมือ กลิ่นหอมลอยมาแตะจมูกจนฉันต้องหยุดยืนสูดลมหายใจลึก ๆ

ดินแดนแห่งความเก่าแก่ที่ยังคงมีลมหายใจ

ฉันเดินทางไปลาลิเบลา เมืองแห่งโบสถ์หินแกะสลักที่เป็นแรงบันดาลใจให้ฉันมาถึงที่นี่จริง ๆ เมืองเล็ก ๆ แห่งนี้ตั้งอยู่บนที่ราบสูง ท่ามกลางขุนเขาที่ทอดยาวสุดลูกหูลูกตา เมื่อฉันได้เห็นโบสถ์หินแกะสลักด้วยตาตัวเอง ฉันแทบไม่อยากเชื่อว่า สิ่งนี้ถูกสร้างขึ้นโดยฝีมือมนุษย์เมื่อเกือบพันปีที่แล้ว

ขณะเดินทาง ฉันได้เรียนรู้ว่า ปัญหาความแห้งแล้งที่เอธิโอเปียเคยเผชิญนั้น นอกจากความโหดร้ายของธรรมชาติแล้วยังเกี่ยวข้องกับการจัดการของผู้ปกครอง แม้วันนี้เอธิโอเปียจะดีกว่าที่ฉันเคยคิด แต่ฉันก็ยังเห็นความยากจน ความไม่เท่าเทียม และความแตกต่างของรายได้ที่ปรากฏชัดเจน ปัญหาเหล่านี้ยังรอการแก้ไข และรอคอยผู้ปกครองที่มีวิสัยทัศน์เข้ามาจัดการอย่างจริงจัง

บางที การเดินทางที่ดีที่สุด อาจไม่ใช่แค่การไปเห็นสถานที่ใหม่ ๆ แต่เป็นการเปิดหัวใจให้กว้างขึ้นเพื่อเข้าใจโลกในมุมที่แตกต่าง เอธิโอเปียทำให้ฉันได้เรียนรู้สิ่งนั้น… ด้วยตาของฉันเอง